Klassiek ballet kent een uitgebreide terminologie. Dat alle ballet termen in het Frans zijn, maakt het voor de meesten nog lastiger om te onthouden. Gelukkig leer je deze naarmate je meer balletlessen volgt allemaal vanzelf kennen. Heb je toch een beetje spanning voor je allereerste balletles of ben je toe aan een opfrisser? Geen zorgen! Wij leggen hier de belangrijkste ballet termen voor je uit.
Plié
Een plié is het buigen van de knie of knieën. Dit kan in iedere ballet positie. Klassiek ballet maakt ook onderscheidt tussen een demi-plié en een grand-plié. Bij de laatst genoemde term lift je de hielen van de grond om nog verder te kunnen buigen – met uitzondering van een grand-plié in de tweede positie.
Dansers gebruiken de plié vaak voor- en na gevorderde stappen. Pliés dienen als een springplank voor alle sprongen en zijn een belangrijk onderdeel van pirouettes. Het juist uitvoeren van deze basisbeweging is dus cruciaal voor de techniek van de danser.
Tendu
Tendu betekent ‘gespannen’ of ‘gestrekt’ en is de afkorting van battement tendu. Bij deze beweging strek je het werkbeen langs de vloer uit, totdat alleen het puntje van de teen de vloer nog aanraakt. Hierbij blijft het been de hele weg lang gestrekt. Een tendu kan naar voren (devant), opzij (a la seconde) of naar achteren (derrière) en begint vaak in de 1e- of 5e positie.
Pirouette
De pirouette is één van de bekendste ballet termen. Zelfs onder niet-dansers is deze term bekend. Pirouette betekent ‘draaien’ en dit is ook exact wat je doet! Tijdens een pirouette draai je namelijk op het ene been rond, terwijl je het andere been van de grond tilt (voor de balletterm kenners; bijvoorbeeld naar retiré of cou de pied).
Een pirouette kan je in twee richtingen uitvoeren. Als je naar de richting van het steunbeen draait, doe je een pirouette en dedans (= binnen). Als je daarentegen wegdraait van het steunbeen, doe je een pirouette en dehors (= buiten). De pirouette kan erg lastig zijn om correct uit te voeren, omdat je meerdere technische houdingen in een draaiende beweging moet uitvoeren. Pas als je de basis ballettechniek een beetje onder de knie hebt, zal je deze stap leren tijdens de balletles.
Alvast wennen aan het gevoel van pirouettes draaien? Probeer dan eens een ballet turning board uit.
Port de Bras
Bras betekent ‘armen’. In het ballet gebruiken we echter vaak de term port de bras, oftewel het ‘dragen van de armen’. Dit is een vrij uitgebreide term en is niet in één beweging aan te duiden. Een port de bras is namelijk een serie van bewegingen, waarbij je je armen van de ene positie naar een andere verandert.
Dit kan naar vele verschillende posities en richtingen. Daarom leer je de eerste balletlessen de belangrijkste basisposities van de armen. Naarmate je verder vordert, zal je deze posities leren verbinden met elkaar aan de hand van sierlijke port de bras.
Sauté
Sauté is misschien een van de minst bekende ballet termen in deze lijst, maar zeker niet onbelangrijk. De term betekent namelijk ‘springen’. Bij een balletsprong begin je in plié, strek je de voeten in de lucht en landt je weer in plié. Belangrijk is dat je de voeten netjes afrolt en de hielen niet van de grond af tilt in de plié. Iedere soort sprong valt onder de term sauté. Echter, voor elke specifieke soort sprong heb je weer een andere term.
Balancé
De balancé is een prachtige balletbeweging, waarbij de danser zijn of haar gewicht van het ene- naar het andere been verplaatst. Misschien raadt je het al; de term vertaalt naar ‘evenwicht’. De stap voer je uit in het ritme van een waltz. Oftewel 1-2-3 of laag-hoog-laag.
De balancé is een lastige, maar belangrijke, basisbeweging. In oefeningen in het midden van de studio komt de balancé namelijk regelmatig terug om stappen te verbinden en om je te verplaatsen over de dansvloer. Bovendien kan je de stap ook nog eens van links naar rechts, van voren naar achteren, diagonaal of in een draaiende beweging uitvoeren.
Ken je deze ballet termen allemaal al?
Bekijk dan hier onze uitgebreide lijst van belangrijke ballettermen!
