Gesynchroniseerde danspassen en perfecte imago’s – Wat is K-Pop (Dans)?

Bij dansen denken wij al snel aan ballet, hiphop, stijldans, modern of jazz. Zo goed als iedere dansschool biedt minstens één van deze populaire danssoorten aan. Ze blijven dan ook favoriet onder amateurs én professionals. Ben je nou op zoek naar een nieuwe dansstijl om uit te proberen? Op Dans is voor iedereen verdiepen wij ons in de minder bekende, maar net zo leuke, dansstijlen. In dit artikel nemen wij een duik in de Koreaanse golf en nemen wij jou mee in de wereld van K-Pop én K-Pop Dance!

K-wave: Meer dan een muziekstijl

Zuid-Koreaanse Popmuziek “K-Pop” is één van de snelst groeiende muziekgenres ter wereld. In vrij korte tijd is K-Pop uitgegroeid van een nationaal muziekgenre naar gigantisch exportproduct en wereldwijd cultureel fenomeen. Zuid-Korea heeft zich hierdoor ontwikkeld tot grootmacht in “soft power”. De aantrekkingskracht en het imago van onder andere de Zuid-Koreaanse popcultuur creëert lange termijn veranderingen in de manier waarop mensen denken over- en interacteren met het land (Gibson, 2020).

Niet alleen de muziek namelijk, maar de gehele Zuid-Koreaanse culturele industrie heeft de afgelopen decennia steeds meer populariteit gekregen, zowel binnen Zuid-Korea als daarbuiten. Denk bijvoorbeeld aan recente films (Train to Busan & Parasite) en tv-series (Squid Game & All of us are dead) die onderdeel zijn geworden van de mainstream cultuur wereldwijd. Dit gaat gepaard met de verspreiding van K-beauty, K-food en K-fashion. Deze globaliserende Koreaanse cultuur wordt ook wel de Hallyu Wave, K-Wave of Koreaanse Golf genoemd.

Het begin van K-pop

K-pop is nu wereldwijd bekend, maar hoe is het allemaal begonnen? Het begin van de K-Pop industrie is te wijten aan de jaren ‘90, waarin diverse zeer populaire Zuid-Koreaanse muziekgroepen werden gevormd. Dit was mogelijk dankzij de hervorming van Zuid-Korea en zijn democratische regering in 1987, wat leidde tot modernisering, verlichting van censuur en de liberalisatie van Zuid-Koreaanse media (Romano, 2018). Eén van de eerste K-pop groepen, Seo-Taiji and the Boys, verraste het Koreaanse publiek met hun stoere choreografieën en hippe muziek met invloeden uit de Westerse Pop-, Hiphop-, en Rock scène.

Entertainmentbedrijven vonden een gat in de markt en begonnen met het produceren van popartiesten en dan voornamelijk groepen. Eén van de eerste grote entertainment bedrijven is S.M. Entertainment, opgericht in 1995 onder leiding van Lee Soo Man. Hij richtte de gigantisch succesvolle jongensgroep H.O.T. op. Al snel debuteerde diverse grote concurrenten, zoals SechsKies en G.O.D. De laatstgenoemde jongensgroep is ontwikkeld door het label J.Y.P. Entertainment, onder leiding van Park Jin-Young die zelf ook als zanger werkzaam is.

Rond die periode richtte ook één van de Seo-Taiji and the Boys leden, Yang Hyun-suk, zijn eigen platenlabel op: Y.G. Entertainment. Deze drie entertainmentbedrijven, S.M., J.Y.P. en Y.G., staan ook wel bekend als de “Big Three”. Zij worden gezien als de grondleggers van de K-Pop industrie en het gehele massamarketing- én training systeem erachter.

Hoe zit het met groei en generaties?

Vele entertainmentbedrijven, en dus ook K-pop groepen, volgden. Eén van de meest succesvolle labels van dit moment is bijvoorbeeld HYBE Labels, voormalig BigHit entertainment. Nog nooit van gehoord? Misschien ben je wel bekend met hun grootste muziekgroep: BTS, momenteel de bekendste K-Pop groep ter wereld.

Nu lopen we een beetje op de zaken vooruit. Tussen de eerste K-pop groepen in de jaren ‘90 en de grootste groepen van nu zijn er nog vele succesvolle K-pop acts opgericht die bij hebben gedragen aan de groei van de K-pop industrie. Sommigen delen dit ook wel op in generaties, ook al is er veel discussie over het exacte begin en einde van een generatie.

De eerste generatie hebben we al besproken, maar bevatten ook nog artiesten zoals Shinhwa, S.E.S, Fin.K.L en BoA. De tweede generatie begon rond 2005 en bestaat uit artiesten die de blauwdruk hebben gelegd voor de K-Pop industrie van nu. Waaronder Super Junior, Girls’ Generation/SNSD, 2NE1, Kara, Wonder Girls, 4minute, T-ara, SHINee, Infinite en BigBang.

Na de 2010’s (derde en/of vierde generatie) zijn vele grote artiesten gedebuteerd die K-Pop nog meer hebben laten groeien, ook in de westerse wereld. Denk aan EXO, BTS, Red Velvet, Twice, BLACKPINK en NCT. De nieuwste generatie waar we nu in zitten kent groepen als TXT, ATEEZ, Aespa, Le Sserafim, IVE, ITZY, Treasure, IZ*ONE en nog vele anderen!

Wat kenmerkt K-Pop?

Dus we hebben het globaal gehad over de geschiedenis van K-Pop en de grootste artiesten binnen dit genre. Maar wat is K-Pop? Wat maakt de jongensgroep BTS tot een K-Pop groep, maar een Westerse jongensgroep zoals One Direction niet? Ook hier is veel discussie over.

Je zou kunnen zeggen dat K-Pop groepen in het Koreaans moeten zingen, maar K-Pop groepen brengen al jaren volledig Japanse, Chinese en tegenwoordig ook Engelstalige nummers uit. Anderen duiden de fancultuur aan als kenmerkend aspect van de K-Pop industrie. Hierbij vergeten ze dat ‘hysterische’ en ‘obsessieve’ fans altijd al onderdeel zijn geweest van iedere entertainment industrie.

Dan zou je het argument kunnen maken dat K-Pop idols Koreaans moeten zijn. Echter, Japanse, Chinese en Taiwanese idols zijn niet meer weg te denken uit de K-pop industrie. Daarnaast bewijzen K-pop idols als Afro-Amerikaanse Alex (voormalig RANIA), Senegalese Fatou (BLACKSWAN), Braziliaans-Japanse Leia (BLACKSWAN) en (half)westerse solo artiesten als Somi, Henry, AleXa en Lana ook het tegendeel.

Geproduceerd tot perfectie

Eén van de dingen wat K-Pop wellicht kan onderscheiden, is exact waar we het eerder over hebben gehad: de entertainmentbedrijven achter de K-Pop acts. De entertainmentbedrijven gooien namelijk niet zomaar een paar getalenteerde en knappe jongens of meiden in een groep. Er zitten vele audities, zware trainingsperiodes van soms wel 10+ jaar en strenge concurrentie achter de ontwikkeling van een groep.

Om de zoveel jaar worden de beste paar trainees uitgekozen om een K-Pop groep te vormen. Deze idolen hebben geperfectioneerde vaardigheden, niet alleen in zang, maar ook in dans, rap, variety skills, interview en radio skills en het spreken van diverse talen. Soms worden artiesten zelfs getraind in songwriting, muziekproductie en choreograferen.

Dit ‘perfecte imago’ wordt aangehouden aan de hand van strikte regels, zoals een verbod op daten, strenge diëten en het samenwonen van de groep, vaak met managers. Bovendien zit er een heel team achter een K-Pop groep, van stylisten tot songwriters tot producers tot managers. Vandaar dat de leden van de groep ‘idols’ in plaats van ‘artiesten’ heten en ieder nieuw liedje een ‘comeback’ wordt genoemd.

Een comeback is namelijk niet slechts het uitbrengen van een nieuw nummer. Achter iedere comeback zit een tot in de puntjes uitgedacht concept. Vaak bestaande uit een volledige verhaallijn of fantasiewereld, muziekvideo’s die korte films kunnen zijn, fysieke albums met uitgebreide fotoboeken en uiteraard: de meest ingewikkelde en viral-waardige choreografieën.

Wat is Kpop Dance?

Over choreografieën gesproken; het bijzondere aan K-Pop muziek is dat bij ieder titelnummer een specifieke choreografie hoort. Dit zijn niet zomaar ‘dansjes’. K-Pop heeft vele unieke, prachtige en pittige choreografieën gebracht, gemaakt door topchoreografen van over de hele wereld. Aangezien de muziek een mix van stijlen is, halen ook de choreografieën inspiratie uit diverse stijlen, zoals Urban, Hiphop, Moderne dans, Locking, Popping, Vogueing en Acrobatiek. K-Pop kan dus echt een aparte dansstijl genoemd worden.

De idols treden niet alleen op tijdens concerten. Iedere comeback treden ze op tijdens diverse Zuid-Koreaanse muziek shows. Hier laten ze hun nieuwe nummer en choreografie zien en kunnen ze winnen aan de hand van onder andere album sales en online- en jury stemmen.

Ook een belangrijk onderdeel van een comeback zijn de dance practice videos. Deze oefen video’s zijn opgenomen in een (dans)studio en focussen volledig op de choreografie, dus niet op live zang. Sommigen groepen posten zelfs meerdere verschillende versies van hun dance practices. Denk aan ingezoomd, uitgezoomd, met gekke kostuums, met een andere achtergrond, met muziek in dubbel tempo, met het wisselen van zangstukjes of zelfs met een blinddoek op; alles kan!

Verder verdiepen in de K-pop Dansstijl? Bekijk dan ons artikel over K-Pop dansles in Nederland.

---

Bronnen:

A. Romano (2018, 26 februari). How K-pop became a global phenomenon. Vox.

J. Gibson (2020, 15 december). How South Korean Pop Culture Can Be a Source of Soft Power. Washington: Carnegie Endowment for International Peace.