Nederlandse traditionele volksdans wordt veelal gedanst op klompen en bestaat uit diverse ritmes met stampen en klappen. De traditionele dansen zoals die vroeger door het Nederlandse volk werden gedanst, staan ook wel bekend als de klompendans. Hier heb je vast wel van gehoord of misschien wel eens gezien. Hoe is deze Nederlandse volksdans eigenlijk ontstaan?
Geschiedenis van Nederlandse volksdans
Klompen zijn een belangrijk onderdeel van het ontstaan van Nederlandse traditionele volksdans. Zo droegen boeren klompen tijdens het werken op het platteland ter bescherming van de voeten. Na verloop van tijd werden klompen onderdeel van de dagelijkse kledij onder een groot deel van de Nederlandse bevolking.
Zo droegen Nederlanders ook klompen naar feesten. Tijdens het dansen gaven ze een kletterend geluid wat bijdroeg aan de ritmiek van de dans. Echter, doordat klompen vrij zwaar zijn, waren snelle of soepele bewegingen geen mogelijkheid. Ze dansten op deze feesten in paren en in verschillende formaties.
Muzikanten begeleidden vaak de dansers met de viool, klarinet en trekzak als populaire muziekinstrumenten. Als er geen muzikanten waren, zongen de mensen zelf een lied. Door de jaren heen ontstond zo de Nederlandse traditionele volksdans.
Het doel van de volksdansen was en is nog steeds om het gemeenschapsgevoel te versterken. Gezelligheid en het gevoel van samenhorigheid zijn dus belangrijkste reden om te dansen. De dansen moesten eenvoudig zijn, want iedereen moest mee kunnen doen.
Andere bekende Nederlandse volksdansen zijn de onder andere: Driekusman, de Horlepiep, de Kruispolka en Hakke Toone.
Wat is de Klompendans?
De Klompendans volksdans wordt gedanst op polka muziek, waarbij de combinatie van voetritmes en ritmisch handgeklap belangrijk is. Denk aan klappen in je eigen handen en slaan tegen de handen van je danspartner.
Daarbij is het dansen in paren essentieel voor de klompendans. Zo kunnen dansers de klapritmes uitvoeren en figuren maken, zoals een ‘poortje’ of ‘straatje’. Bij het poortje maakt een tweetal een boog met de armen boven hun hoofd, waar een ander paar onderdoor kan. Bij het straatje worden er door de paren twee rijen gevormd, in de vorm van een straat.
Is de Klompendans iets van vroeger?
Zeker niet! Tegenwoordig wordt de klompendans nog steeds gedanst binnen volksdans organisaties. Onder andere de Federatie van Folkloristische Groepen in Nederland en Stichting Platform Nederlandse Folklore doen hun best om deze dansvorm te behouden.
Ook moderne versies van de klompendans zijn terug te vinden in het Nederlandse dansrepertoire. In 1987 creëerde choreograaf Hans van Manen bijvoorbeeld een ballet met klompen, genaamd Clogs.
De klompen waar dansers tegenwoordig op dansen zijn lichter dan het traditionele ontwerp van 700 jaar geleden. De zolen zijn gemaakt van essenhout, waardoor ze lichter zijn. Ook is het bovenste deel bij de enkel lager gesneden voor meer bewegingsvrijheid.