Op zaterdag 6 februari was ik bij de wereldpremière van het nieuwe stuk van het Nationale Ballet: Mata Hari. Het Nationale Ballet is met choreograaf Ted Bransen de uitdaging aangegaan om het bewogen en spannende leven van de legendarische Friese danseres Mata Hari te vertalen naar een ballet.
We volgen in het stuk dan ook het leven van deze dame, vanaf dat ze een klein meisje was tot haar tragische einde. We zien hoe ze opgroeit in eenzaamheid en gefascineerd wordt door dansen, glamour en mannen. Een ongelukkig huwelijk later komt ze terecht bij de Moulin Rouge in Parijs, waar ze ontdekt wordt als showdanseres. Ze leidt een aantal jaren een uitbundig en glamorous leven maar daar komt een einde aan als de oorlog begint. Haar onbevangen en naïeve houding brengt haar in de problemen als ze spionnenwerk besluit te doen om dichter bij haar geliefde te kunnen zijn. Deze wanhopige, romantische beslissing zorgt ervoor dat haar leven tot een veel te vroeg einde komt en wanneer ze ter dood wordt veroordeeld is ze wederom weer helemaal alleen…
Een heftig verhaal dus, wat veel eist van de dansers en dan in het speciaal die in de rol van Mata Hari. Anna Tsygankova danst haar rol als Mata Hari met zo veel emotie en karakter dat je als kijker het idee hebt dat je haar echt hebt leren kennen. Ze vertolkt de ijdelheid en honger naar roem van haar personage, maar ook het verlangen om geliefd te zijn en haar kwetsbare en eenzame momenten. Ik heb ook erg genoten van haar duetten met de mannen in haar leven. Aan het begin van het stuk zien we haar als klein meisje met haar vader dansen, verder in het verhaal vecht ze met haar man en dan volgen er nog de vele flirterige duetten met haar minnaars en geliefden.
De emotie die Anna toonde in haar dans werd dik onderstreept door de muziek, gecomponeerd door Tarik O’Regan. De muziek neemt je mee door het leven van Mata Hari, en zette vooral de scenes over de oorlog kracht bij. De dreiging en chaos van de oorlog en de wanhoop van Mata Hari werden door de muziek duidelijk overgebracht.
De aankleding van de voorstelling was prachtig, en dan vooral de kostuums. Deze waren ontworpen door het ontwerpersduo Clement & Sanou, en uitgevoerd door Francois-Noel Cherpin. Als je van kleding en fashion houdt, zijn de kostuums op zich al een hele goede reden om naar Mata Hari te gaan! De hoofdrolspeelster had zelf een jaloersmakende garderobe. Zij had zo vaak outfit-wissels dat ze het deels maar op het podium hebben laten plaatsvinden. Aangezien ze ‘exotisch’ danseres was, ging dit natuurlijk erg soepel. Ook de kostuums van de overige dansers waren prachtig. De ontwerpers hebben onderscheid gemaakt in de verschillende levensfasen van Mata Hari en tussen verschillende (groepen) personages. Zo was in haar getrouwde periode iedereen in het wit.
Het enige punt van kritiek was wat mij betreft het decor. Dit bestond uit een grote stationshal, wat symbool stond voor het vele reizen van Mata Hari. In de verschillende settings werd het decor wel steeds aangepast, maar niet veel. Er had naar mijn mening veel meer gedaan kunnen worden met de oosterse sfeer waar Mata Hari zo om bekend stond. Bijvoorbeeld met de tempel waar een belangrijke scene zich afspeelde. Dit kleine puntje van kritiek daargelaten, was het een fantastisch stuk en zeker een aanrader. Als je nog wilt gaan, kan dit tot en met 26 februari. Veel voorstellingen zijn al uitverkocht, dus koop snel een kaartje!
De Dansers
Anna Tsygankova danste de rol van Mata Hari. Ze heeft al een indrukwekkende carriere als soliste achter de rug. Zo danste ze onder andere bij het Bolsjoi Ballet, het Hongaarse Nationale Ballet en bij de Weense Staatsopera als soliste. Enkele voorbeelden van stukken die ze eerder danste zijn Gisele, Cinderella, Don Quichot en de Notenkraker.
Igone de Jongh is een Nederlandse danseres die al op haar 24e eerste soliste is geworden. Ze is nu al 12 jaar lang de enige Nederlandse eerste soliste van het Nationale Ballet! Ze heeft al in vele voorstellingen de hoofdrol vertolkt en staat bekend als de muze van Hans van Manen.
Maia Makhateli is opgegroeid met dans: haar vader had een balletschool en haar broer was ook een balletdanser. Ze heeft haar studie afgerond bij het Colorado Ballet en is daarna via Engeland in Nederland terecht gekomen. Ze is in 2010 benoemd tot eerste soliste.
Anna Ol is van deze ballerina’s het kortste eerste soliste: ze is in augustus 2015 benoemd. Ze heeft bij verschillende dance companies gedanst, en heeft gewerkt met grote namen als Jiri Kylian en John Neumeier.
Wil je meer zien over de voorstelling?
Voordat ik naar de voorstelling ging heb ik genoten van de making of filmpjes. Hierin wordt verteld hoe het stuk tot stand is gekomen, en worden de belangrijke personen zoals de choreograaf en de prima ballerina geïnterviewd. Er is een filmpje over het decor, de muziek, de kostuums, de choreografie en Anna Tsygankova.
Tekst: Fleur Everts, Foto’s: Nationaal Ballet