Hoi dansliefhebbers,
Net als zovelen groeide ik ermee op: de centaurs, de sneeuwkoningin, een viertal dappere broers en zussen en niet te vergeten de mysterieuze leeuw Aslan. Al deze figuren maken deel uit van de Kronieken van Narnia, tussen 1950 en 1956 gepubliceerd door Ierse auteur C.S. Lewis. Ik geloof dat ik de 7-delige serie wel drie keer gelezen heb, me keer op keer opnieuw verwonderend over de mystieke wereld barstensvol goed en kwaad. De verfilming deed naar mijn mening helaas onder aan de sprookjesachtige beschrijvingen, hoe kan het ook? Des te nieuwsgierig, zelfs een beetje op het sceptische neigende af, was ik toen ik hoorde dat een dansvoorstelling bij het eerste boek op het toneel zou verschijnen. De Junior Company (de jeugdafdeling van Het Nationale Ballet) sloeg de handen ineen met hiphopgezelschap ISH, zeker toch niet de eerste de beste, want beide hebben op nationaal en internationaal niveau hoge kwaliteit geleverd. Maar zouden ze dat ook in het geval van deze klassieker waar kunnen maken? In dit artikel lees je wat ik vond van de dansvoorstelling Narnia: de Leeuw, de Heks en de Kledingkast.
Over Narnia
Het Nationale Ballet werkte al eerder samen met dansgezelschappen die zich bekwaamd hadden in andere dansstijlen. Nu ook weer dachten artistiek directeur van de Junior Company, Ernst Meisner en artistiek directeur van ISH Marco Gerris, samen choreografieën uit. Daarbij hadden zij niet de intentie om elkaars stijlen uit te testen, in plaats daarvan wilden zij hun krachten bundelen en samen een nieuwe danstaal ontwikkelen. Het doel was om het publiek kennis te laten maken met twee in elkaar overvloeiende werelden; die van het klassieke ballet en het eigentijdse hiphop.
Narnia is een verhaal over vier kinderen die op bezoek gaan bij hun oom in een groot landhuis. Terwijl ze verstoppertje spelen, komt de jongste van hen, Lucy genaamd, via een grote kledingkast in de betoverende wereld van Narnia terecht. Haar broers en zussen reizen haar achterna en worden geconfronteerd met een gevecht dat in het schijnbaar vredige land gaande is. Het leger van de goeden, geleid door leeuw Aslan, strijdt tegen de legioenen van de slechten, met als aanvoerster de Witte Heks.
Een afwisseling van verfijnde karakters
Tijdens hun reis door Narnia belanden de kinderen van het ene in het andere avontuur. In bijna iedere scène stapt er wel een nieuw legendarisch personage naar voren waar zij kennis mee maken. Alle rollen worden met perfect bijpassende kostuums, overtuigingskracht en een groot inlevingsvermogen uitgebeeld. De bevers, om maar een voorbeeld te noemen, brengen een ongelofelijke hoeveelheid energie op het toneel met hun house dance. Met een grote glimlach en clowneske bewegingen trekken ze al snel de aandacht naar zich toe en iedere keer zodra ze opkomen voel je het publiek zowaar genieten. Ook de acrobatische salto’s springende en op één hand balancerende Aslan, de huishoudster die op het begin en einde de zaal versteld deed staan met haar ingewikkelde armgebaren, de Witte Heks en natuurlijk Lucy en haar compagnons verdienden het applaus dubbel en dwars. Er is overduidelijk veel moeite gestoken in het uitwerken van de bewegingskwaliteit van de dansers en juist omdat hier per persoon zoveel verschil in zit, wordt het contrast extra goed duidelijk. Dat versterkt het beeldende effect en maakt het daarmee toegankelijk voor een heel breed publiek.
Enigszins jammer vind ik dan weer wel dat de keuze voor de casting erg voorspelbaar is. De ruige monsters en moedige leeuw worden als vanzelfsprekend door hiphoppers vertegenwoordigd: logisch, de dansers doen het geweldig en het sluit prachtig bij elkaar aan. Hetzelfde geldt voor de ranke Witte Heks en het onschuldige meisje Lucy, je kunt hier nauwelijks om stereotiepe beeld van de elegante ballerina heen. Wat als ze dit nou eens omgedraaid hadden? Wat als Lucy door een stoere danseres uit Gerris’ team was gedanst en het monster door een balletdanser? Dat zou een weliswaar gewaagd maar interessant experiment geweest zijn, een risico wat het artistiek leidersduo blijkbaar niet heeft willen wagen.
Modern met authentieke touches
In deze voorstelling vond ik de muziek heel bepalend voor de sfeer op het toneel. Deze is samengesteld door de Britse componist Robin Rimbaud. Hij combineerde elektronische muziek (onder andere dubstep) met klassieke muziek van componist Monteverde, die in de tijd van de Franse Barok leefde. Zijn soundtracks werden al gebruikt in reclamecampagnes van onder andere Nike, Chanel en Mercedes Benz en nu bewijst hij zijn veelzijdigheid door muziek voor een volledige dansproductie te verzorgen. Lijkt het je wat om hier een stuk van te horen? Door naar de volgende site te gaan kun je samples van zijn nummers gratis en voor niks beluisteren: scanner.bandcamp.com/album/narnia
Vooral als je graag eens klassieke dans zou zien maar het een grote stap vindt om meteen naar een puur klassieke balletvoorstelling te gaan, dan is dit een heel goede middenweg. Daarom ook dat dit een absolute aanrader is voor kinderen, maar zeker ook voor volwassenen die zich willen laten verrassen door wat de top van de Nederlandse danskunst je tegenwoordig te bieden heeft. Hoewel ballet al snel bestempeld wordt met termen als “stoffig” en “ouderwets”, is daar hier niets van te merken. Zowel deze tak van de dans als die van de hiphop, laten zich van hun beste kant zien en dat komt in de loop van het verhaal steeds zichtbaarder tot uiting.
Een spetterend einde
Waar in het begin van de voorstelling wel onderscheid te maken valt tussen de urban en technisch geschoolde dansers, vervaagt deze grens naar het einde toe steeds meer. Heel bijzonder vind ik hoe de choreografen beide stijlen in ere hebben gehouden, maar er toch in zijn geslaagd om ze in de slotdans compleet in elkaar op te laten gaan. In het gevecht tussen de twee legers in Narnia dat dan plaatsvindt, weet je bijna niet waar je moet kijken, zoveel gebeurt er. De slowmotion en versnellingseffecten trekken je aandacht naar bepaalde hoeken van het schouwspel toe, waardoor het echter niet onnavolgbaar wordt. Dat de danspassen niet altijd even synchroon gaan, is helemaal niet storend, de dynamiek en levendigheid spatte er vanaf en maakte het met het slim in elkaar gezette decor tot een spectaculaire show, die zeker de moeite waard is om te bekijken!
De dansvoorstelling Narnia is nog tot en met vrijdag 30 oktober 2015 in de theaters van Nederland te zien, in 2016 zal deze nog op toer gaan. De totale duur is 1 uur en 40 minuten, met tussendoor één pauze. Neem voor meer informatie een kijkje op de site van Het Nationale Ballet.